تفسیر علمی در «المیزان»

نویسنده: ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1380 25-26
چکیده:
 بیان و نقد نظر علامه طباطبایى درباره تفسیر علمى در »المیزان« است. براى دریافت تعریف علامه از تفسیر علمى باید از تعریف تفسیر و موارد تفسیر علمى در المیزان بهره گرفت. علامه تفسیر علمى را به عنوان یکى از شیوه‌هاى تفسیر قرآن باور دارد اما به‌کارگیرى یافته‌هاى علمى به صورت مستقیم در کشف مقاصد آیات را باور ندارد. آیات باید نخست تفسیر قرآن به قرآن شوند و آن گاه از همخوانى آیه با یافته‌هاى علمى سخن به میان آید. بهره‌گیرى علامه از یافته‌هاى علمى در فهم آیات هیچ‌گونه ناسازگارى با مخالفت علامه با تفسیر حس‌گرایان و معتقدین به اصالت عمل و ماده ندارد. علامه طباطبایى تأثیر وزن در رویش گیاهان، زوجیت اشیاء، انبساط و گستردگى جهان و اختلاف شب و روز را به کمک تفسیر علمى نتیجه مى‌گیرد. تفسیر پراگماتیستى، ماتریالیستى، امپریسیزمى و پوزیتویستى از نظرگاه علامه نادرست است. روش تفسیرى علامه و نظرگاه ایشان درباره هدفمندى قرآن و ارتباط اجزاء و سوره‌ها، با تفسیر سیستمى از آیات قرآن همانندى‌هایى دارد. در نقد و بررسى تفاسیر علمى، علامه، گاه از روش‌هاى برون دینى مانند: قطعیت نداشتن، جامعیت نداشتن، ناسازگارى با سایر یافته‌هاى علمى و گاه از روش‌هاى درون دینى مانند: ناسازگارى با آیات و لغت و سیاق سود مى‌برد. بنابراین مى‌توان ادعا کرد شرایط تفسیر علمى از نگاه علامه، آن است که یافته، جامع، علمى و قطعى باشد و با آیات، سیاق و لغت ناسازگار نباشد.

جایگاه عقل در تفسیر المیزان

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1390   (پياپي 62)، تابستان 1390  شماره2

جایگاه عقل در تفسیر المیزان

مقاله نشریه: نقد و نظر » سال 1390 شماره 62

روش ‏شناسی تفسیر المیزان

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1376 9-10

بررسی تحریف قرآن در تفسیر المیزان

مقاله نشریه: اسلام پژوهان » سال 1400 شماره بیستم - زمستان 1400

بررسی آیات مهدویت در تفسیر المیزان

پایان‌نامه: غیر دولتی - مؤسسه‌های آموزش عالی غیردولتی‌ـ‌غیرانتفاعی - دانشگاه قرآن و حدیث - دانشکده علوم حدیث قم - 1394 - [کارشناسی ارشد]

تفسیر المیزان و اسباب نزول

نویسنده: علی فصیحی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1374 شماره 2

زیر ساخت‏های تفسیر المیزان (2)

نویسنده: موسی حسینی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1381 شماره 32

رهنمودهایی از تفسیر المیزان (8)

نویسنده: حسین سوزنچی ،
مقاله نشریه: رشد آموزش معارف اسلامی » سال 1386 بهار 1386  شماره64

نقدی بر ترجمه تفسیر المیزان

نویسنده: محمد علی خسروی ،
مقاله نشریه: آینه پژوهش » سال 1401 شماره 194

پیش فهم‏ های علامه در تفسیر المیزان

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1376 9-10
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397