نگرشى تطبیقى به دانش تفسیر و هرمنوتیک شلایر ماخر

نویسنده: ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1381 29-30
چکیده:
بررسى و نقد همانندى‌ها و تفاوتهاى هرمنوتیک شلایرماخر با دانش تفسیر است. شلایر ماخر متکلم برجسته آلمانى، پایه‌گذار الهیات اعتدالى و هرمنوتیک جدید است. او به برخى از باورها و مراسم مذهبى نقدهاى محکمى دارد و در زمینه‌هاى خداشناسى، مسیح‌شناسى و کتاب مقدس نظریات جدیدى دارد. شلایر ماخر هرمنوتیک را از شکل ویژه آن خارج ساخت و از هرمنوتیک عام سخن گفت. او از ویژگى‌هاى هرمنوتیک خاص چشم پوشید و به نقاط مشترک تمامى هرمنوتیک‌ها توجه کرد. هرمنوتیک مورد نظر ماخر، شرایط و ضوابط هر گفتار و نوشتارى را در خود داشت. بنابراین یک تفاوت اساسى میان هرمنوتیک شلایر ماخر و تفسیر وجود دارد. تفسیر اصطلاحى، هرمنوتیک خاص است و هرمنوتیک وى، عام. در امکان تبدیل دانش تفسیر به دانشى عام نه ویژه قرآن شواهد گوناگونى در جاى‌جاى منابع تفسیرى و قرآن پژوهى دیده مى‌شود. دانش تفسیر به هرمنوتیک خاص شباهت دارد. در دانش تفسیر موضوع، آیات قرآن است و در هرمنوتیک ماخر موضوع فهم است و قلمرو آن فهم هر نوشتار و گفتار. در هرمنوتیک شلایر ماخر هدف تجربه کردن اعمال ذهنى مولف است و در دانش تفسیر هدف کشف مراد خدا. شلایر ماخر به دلایلى معتقد است که نیت مؤلف قابل دست‌یابى نیست. برخى از اشکالات او به هدف تفسیر نیز وارد است. در هرمنوتیک ماخر، معناى نهایى و قطعى متن از احکام اصولى است هر چند نظرگاه او ایراداتى دارد. در دانش تفسیر نیز متن یک معنى دارد اما با لایه‌هاى بسیار، در دانش تفسیر معنى هم واحد است هم متعدد. هرمنوتیک شلایر ماخر دوسویه دارد: هرمنوتیک دستورى و هرمنوتیک فنى و هر یک از این سویه‌ها همانندى‌ها و تفاوتهایى با دانش تفسیر دارد.

هرمنوتیک هرش و دانش تفسیر

نویسنده: محمد بهرامی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1379 21-22

امکان­سنجی بهره گیری از هرمنوتیک در دانش تفسیر

کرسی و نشست: پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی » مرکز همکاری‌های علمی و بین‌الملل » نشست علمی - 1389

نگرشی تطبیقی به قرآن و انجیل (1)

نویسنده: علیرضا عقیلی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1377 13-14

نگرشى تطبیقى به قرآن و انجیل (2)

نویسنده: علیرضا عقیلی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1377 15-16

امام خمینی، تفسیر و هرمنوتیک

نویسنده: علی حیدری بلخی ،
مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1378 19-20

نگرشى تاریخى به اجماع

نویسنده: احمد مبلغی ،
مقاله نشریه: فقه » سال 1381 شماره 32-31

نگرشى به مکتب سامراء

مقاله نشریه: حوزه » سال 1371 شماره 51-50

حوزه ‏های مشترک دانش فقه و تفسیر

مقاله نشریه: پژوهش های قرآنی » سال 1374 شماره 4
دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم - 1397