تفکر سیستمی حکمت متعالیه در شناخت محیط زیست (مطالعهی موردی: زمین)
مقاله نشریه: پژوهشهای عقلی نوین » سال 1397 شماره 5
چکیده:
چکیده
از قرن بیستم تفکر سیستمی به عنوان یک تفکر کلنگر و کارآمد در مطالعهی سیستمهای پیچیده با تأکید بر درک اصول مهمی چون «همبستگی و تعامل بین اجزا»، «هدفمندی» و «تکاملپذیری» در سیستم مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. در این میان آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفته است تبیین فلسفی این نوع از تفکر میباشد. مقالهی حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تفکر سیستمی در حکمت متعالیه ـ به عنوان یک نظام جامع فلسفی توحیدمحورـ و بازتاب آن در شناخت محیط زیست بهویژه زمین ـ خاستگاه تکون و تکامل موجودات ـ صورت گرفته است. بررسی اصول هستیشناسی حکمت متعالیه چون اصالت وجود، تشکیک وجود، وحدت وجود، وجود ربطی و حرکت جوهری نشان از آن دارد که نگاه ملاصدرا به پدیدههای طبیعی چون زمین بر اساس تفکر سیستمی است و اصول اساسی این تفکر و مزایای آن در آن وجود دارد. در چنین رویکردی هستی یک کل با اجزای به همپیوسته است و زمین به عنوان جزئی مهم از این سیستم جامع به صورت یک سیستم یکپارچه و هدفمند، در سیری استکمالی به سوی منبعی قدسی در حرکت است. بیشک این نوع از تفکر، طبیعتشناسی نوینی را فراروی دستاندرکاران محیط زیست قرار میدهد.
چکیده
از قرن بیستم تفکر سیستمی به عنوان یک تفکر کلنگر و کارآمد در مطالعهی سیستمهای پیچیده با تأکید بر درک اصول مهمی چون «همبستگی و تعامل بین اجزا»، «هدفمندی» و «تکاملپذیری» در سیستم مورد توجه اندیشمندان قرار گرفت. در این میان آنچه کمتر مورد توجه قرار گرفته است تبیین فلسفی این نوع از تفکر میباشد. مقالهی حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی به بررسی تفکر سیستمی در حکمت متعالیه ـ به عنوان یک نظام جامع فلسفی توحیدمحورـ و بازتاب آن در شناخت محیط زیست بهویژه زمین ـ خاستگاه تکون و تکامل موجودات ـ صورت گرفته است. بررسی اصول هستیشناسی حکمت متعالیه چون اصالت وجود، تشکیک وجود، وحدت وجود، وجود ربطی و حرکت جوهری نشان از آن دارد که نگاه ملاصدرا به پدیدههای طبیعی چون زمین بر اساس تفکر سیستمی است و اصول اساسی این تفکر و مزایای آن در آن وجود دارد. در چنین رویکردی هستی یک کل با اجزای به همپیوسته است و زمین به عنوان جزئی مهم از این سیستم جامع به صورت یک سیستم یکپارچه و هدفمند، در سیری استکمالی به سوی منبعی قدسی در حرکت است. بیشک این نوع از تفکر، طبیعتشناسی نوینی را فراروی دستاندرکاران محیط زیست قرار میدهد.
تفکر سیستمی حکمت متعالیه در شناخت محیط زیست (مطالعهی موردی: زمین)
3/21/2018 12:00:00 AM